Jak budować współpracę z gminą by wspólnie zwalczać bezdomność zwierząt?
Małymi krokami do celu
Skuteczne zapobieganie bezdomności zwierząt to temat z którym, od ponad dwóch lat, odwiedzam pobliskie gminy. Chcę przekonać włodarzy, że jedynym i realnym sposobem zmniejszenia ilości bezdomnych zwierząt jest zwalczanie przyczyn (nadmierne, niekontrolowane rozmnażanie), a nie skutków (utrzymywanie zwierząt na koszt podatników w schronisku przez całe ich życie). Wierzę, że w gminach da się przeprowadzić w tym względzie ewolucję, a nie rewolucję i dotrzeć małymi krokami do wyznaczonego celu!
I tak też było w mojej wędrówce. 21.11.2018r. wraz z fundacyjnymi koleżankami Faustyną Szuca i lek.wet Anną Sargalską, odwiedziłam Gminę Lisewo. Ta licząca około 5282 mieszkańców gmina wiejska zlokalizowana jest w powiecie chełmińskim województwa kujawsko – pomorskiego.
Umawiając się telefonicznie zaznaczyłam, że moja wizyta będzie miała charakter wspierający. Jak zawsze zabrałam ze sobą cały komplet materiałów edukacyjnych (ulotki, plakaty, informatory przygotowane przez Fundację KARUNA – Ludzie dla Zwierząt), a także analizę gminnego programu opieki nad zwierzętami. Już na wejściu wyczułam sprzyjającą atmosferę. Wspaniali Ludzie, z Panem Wójtem Jakubem Kochowiczem na czele oraz jego pracownikami Panią Moniką Maćkowską i Panem Pawłem Kowalem, przyjęli nas niezwykle serdecznie. Po pierwszej wymianie zdań bezspornie czułam, że gospodarze rozumieją założenia Kastrujemy Bezdomność – Koalicji na Rzecz Walki z Bezdomnością Zwierząt. Podczas spotkania padło wiele pytań, których nie pozostawiłyśmy bez odpowiedzi. Ale najważniejszym było to, że wstępnie zadeklarowano długofalowe planowanie mające na celu zmniejszenie ilości zwierząt bezdomnych – przede wszystkim poprzez znakowanie zwierząt właścicielskich oraz ich kastrację.
Po tej wizycie zrozumiałyśmy, że w Lisewie jest urzędnicza moc! Przekonałyśmy się również, że pracownicy Gminy z własnej woli pomagają bezdomnym zwierzętom jak tylko potrafią. Wspólnymi siłami, nie oglądając się na innych, szukają domów dla swoich bezdomniaków i walczą o każde psie i kocie istnienie. Nie angażując schroniska w Węgrowie, z którym Gmina miała podpisaną umowę o wyłapywanie i opiekę nad bezdomnymi zwierzętami ze swojego terenu, a co za tym idzie oszczędzając środki z budżetu. Dzięki wielkiej determinacji urzędnicy w 2019 r. znaleźli nowe, odpowiedzialne domy dla 12 z 13 psów i 8 kotów. Ponadto 2 psy powróciły do swoich właścicieli. W ten sposób Gmina Lisewo zaoszczędziła łącznie 90.000 zł przy szacunku, że zwierzęta nie przebywały w schronisku pełnych 12 miesięcy. Z dniem 01 stycznia 2020 r. ostatnia bezdomna suczka została przeniesiona z Węgrowa do Centrum Opieki nad Zwierzętami w Grudziądzu.
Pod koniec marca 2019 r. odczułyśmy także pierwszy efekt naszej wizyty. Uchwalony i znowelizowany, w stosunku do 2018 roku, Program opieki nad zwierzętami bezdomnymi oraz zapobiegania bezdomności zwierząt na terenie Gminy Lisewo w 2019 r. (Uchwała Nr VIII/41/2019 Rady Gminy Lisewo z dnia 27 marca 2019 r.) zakładał wzrost środków finansowych przeznaczonych na jego realizację o 50 % w stosunku do roku ubiegłego. Jeden mały, ale wielki krok do przodu został wykonany.
Efekty naszej pracy były wymierne. Wspólne działanie:
- Pana Wójta Jakuba Kochowicza, który dał zielone światło i przykład dla innych;
- Pani Moniki Maćkowskiej i Pana Pawła Kowala – inspektorów Urzędu Gminy, którzy włożyli w przygotowanie tego przedsięwzięcia ogrom swojego prywatnego czasu i cały czas aktywnie namawiali i przekonywali mieszkańców o potrzebie czipowania;
- Pań i Panów Sołtysów, którzy udostępniali nam świetlice wiejskie, przyjmowali nas serdecznie i czym chata bogata, świecili dobrym przykładem i byli na miejscu pierwsi ze swoimi psiakami;
- Lekarza weterynarii Jerzego Kukowskiego, który udostępnił nam swój gabinet i wspierał podczas akcji;
- Ochotniczej Straży Pożarnej z Lipienka, która udostępniła pomieszczenia, a także wspierała nas dobrym słowem i pomocą;
- Wszystkich Mieszkańców Gminy Lisewo, którzy zrozumieli, że bezdomność bierze się z domności i jednym ze sposobów jej ograniczenia jest czipowanie – w szczególności Pani Jadwidze, najstarszej osobie, która w Lipienku oznakowała swojego pupila oraz dwóm nastolatkom z Bartlewa, którzy wykazali się większą świadomością niż dorośli;
- Radnych Gminy Lisewo, dzięki którym to przedsięwzięcie było możliwe.
To umocniło nas w przekonaniu, że to co robimy ma sens i może łączyć mieszkańców gminy!
To jednak nie był jeszcze koniec. Dzięki determinacji Pana Wójta i Jego Ekipy w październiku i listopadzie 2019r. przeprowadzono akcję kastracji. Objęła ona 15 zwierząt właścicielskich, z czego koszt gminy wyniósł 2000 zł (dofinansowanie w 80%), a koszt właścicieli 500 zł. Chętnych nie brakowało, a wręcz było tak dużo, że ilość miejsc przez godzinę została wyczerpana. Z tego faktu należy się tylko cieszyć, ponieważ postawa mieszkańców gminy pokazuje, że zależy im na losie zwierząt, a także na tym, by pieniądze podatnika nie ginęły w czeluściach schroniska, a zwierzęta miały godne życie. Jak wieść gminna niesie pula środków przeznaczona na realizację zadania fakultatywnego wynikającego z art.11 a ust. 3a ustawy o ochronie zwierząt (kastracja zwierząt właścicielskich) została zwiększona w 2020r. do kwoty 4000 zł.
Edukacja
Gmina Lisewo stawia również bardzo mocno na edukację, zarówno pracowników urzędu, dorosłych mieszkańców, a także najmłodszych. To właśnie dzieci mają ogromną empatię do zwierząt, same potrafią się zorganizować i zadbać o zwierzęta. Z inicjatywy Olka i Zuzi, z okazji I Komunii Świętej, zebrano karmę dla zwierząt, a najmłodsi mieszkańcy Pniewitego zorganizowali zbiórkę dla schroniska w Grudziądzu. Urząd Gminy, z własnej inicjatywy, przygotował dla tych dzieci plakat propagujący zbiórkę. Bo dobry przykład idzie również z góry. Pan Wójt chętnie włącza się w działania edukacyjne. Potrafi wygospodarować swój czas tak, by wspólnie z najmłodszymi mieszkańcami gminy odwiedzać Centrum Opieki nad Zwierzętami w Grudziądzu i swoją postawą motywować i mobilizować innych do działania.
Edukacja dorosłych odbywa się najczęściej za pośrednictwem Pań i Panów Sołtysów, poprzez rozmowy z mieszkańcami przy okazji osobistych spotkań, akcji kastracji czy znakowania, za pośrednictwem Biuletynu „Wiadomości Lisewskie”, a także prowadzonych przez Panie inspektor Monikę Maćkowską i pracownika administracyjnego Emilię Piasecką szkoleń dla sołtysów, którym wskazuje się wiele ciekawych działań takich jak: zachęcanie mieszkańców do korzystania z kastracji i znakowania swoich zwierząt, prowadzenie zbiórek karmy, akcji edukacyjnych, czy wykonywania w sołectwach, przy zaangażowaniu dzieci i młodzieży, budek dla kotów wolno żyjących.
A koty wolno żyjące mają się tutaj wyjątkowo dobrze. Otoczone opieką ze strony gminy i społecznych opiekunów, z zagwarantowaną opieką weterynaryjną w razie choroby, karmą, ciepłym schronieniem i właściwym traktowaniem na pewno czują się jak przysłowiowe „pączki w maśle”. Ich populacja jest pod stałą kontrolą, a każdy nowy koci przybysz może liczyć na darmowa kastrację. Gmina zawsze deklaruje swoją pomoc.
Pracownicy urzędu, wolontariusze, darczyńcy i mieszkańcy Gminy Lisewo, w 2019 roku:
🐾 organizowali zbiórki pieniężne na karmę dla zwierząt bezdomnych,
🐾 wykonywali budki dla kotów wolno żyjących,
🐾 wyprowadzali psy z kojców na spacery,
🐾 opiekowali się kotami we własnych domach,
🐾 finansowali transport zwierząt do Przychodni Weterynaryjnej w Grudziądzu,
🐾 współfinansowali leczenie zwierząt,
🐾 sprzątali kojce psom i kotom,
🐾 ocieplali budy i boksy dla psów,
🐾 przywozili słomę, niepotrzebne koce, poduszki i ręczniki,
🐾 kąpali i pielęgnowali zwierzęta,
🐾 uczyli psy komend,
🐾 spędzali długie godziny pracując nad zachowaniem podopiecznych
🐾 udostępniali zdjęcia, udostępniali i udostępniali aż do skutku.
Nieoceniona w tych akcjach jest również pomoc Pani Natalii Szpręglewskiej, kolejnego pracownika urzędu gminy, osoby, na którą zawsze można liczyć.
Budując właściwe relacje międzyludzkie, edukując się wzajemnie, wzbudzając empatię i dając przykład innym, społeczność Gminy Lisewo chętnie włącza się w działania na rzecz zwierząt. Dlaczego? Bo sercem czują niezwykle istotny zapis ustawy o ochronie zwierząt mówiący o tym, że „Zwierzę, jako istota żyjąca, zdolna do odczuwania cierpienia, nie jest rzeczą. Człowiek jest mu winien poszanowanie, ochronę i opiekę” i wprowadzają w życie działania godne naśladowania.
Dumą napawa również fakt, że do mojego zespołu dołączyły już na stałe Monika Maćkowska i Emilia Piasecka. Te dwie wspaniałe urzędniczki bardzo prężnie działające na rzecz poprawy losu bezdomniaków, są przeszkolone w zakresie programu opieki nad zwierzętami, mają wiedzę o jego tworzeniu, zwłaszcza od strony gminy i odwiedzają ze mną kolejne miejsca.
Wspólnie, dzięki dobrej praktyce Gminy Lisewo w zakresie wprowadzania kastracji i znakowania zwierząt właścicielskich, staramy się pokazać innym, że małymi krokami można osiągnąć cel zwalczając przyczyny bezdomności, a nie jej skutki. Mamy świadomość, że nic nie stanie się od razu, a jednocześnie przekonanie, że kierunek w którym zdążamy ma sens.
Zachęcam więc wszystkich aktywnych zwierzolubów do poszukania wokół siebie osób, które zawalczą w gminach o lepsze życie czworonogów. Bo warto. Bo ich miłość nie ma granic…
Agata Saja
wolontariusz Fundacji Siedem Życzeń. aktywny członek Koalicji Kastrujemy Bezdomność
